Rapport over een digitale euro

• In een aantal toekomstscenario’s kan een digitale euro het Eurosysteem helpen om zijn doelstellingen met betrekking tot de kernfuncties van de centrale bank en het algemene economische beleid van de EU te verwezenlijken. Daarbij moet het ontwerp van de digitale munt voldoen aan vereisten die per scenario kunnen verschillen.
• Een digitale euro kan worden uitgegeven (i) om de digitalisering van de Europese economie en de strategische onafhankelijkheid van de Europese Unie te bevorderen, (ii) als antwoord op een aanzienlijke daling van het gebruik van contant geld als betaalmiddel, (iii) als er een aanzienlijke kans bestaat dat buitenlandse CBDC’s of private digitale betaalmiddelen op ruime schaal in het eurogebied gebruikt zullen worden, (iv) als nieuw kanaal voor de transmissie van het monetair beleid, (v) om risico’s voor de normale verlening van betalingsdiensten te verminderen, (vi) om de internationale rol van de euro te versterken en (vii) om het algehele kostenniveau en de ecologische voetafdruk van de monetaire en betalingssystemen te verbeteren.
• Zou een van deze scenario’s zich voordoen, dan betekent dat niet automatisch dat een digitale euro wordt uitgegeven. Er kunnen immers ook andere oplossingen beschikbaar zijn.

• Een digitale euro moet zo worden ontworpen dat potentiële ongewenste gevolgen worden vermeden. Zo kunnen mogelijke risico’s en eventuele negatieve effecten op het monetair beleid, op de financiële stabiliteit en op de dienstverlening door de banksector worden beperkt.
• Buitensporig gebruik van de digitale euro als beleggingsvorm en het daarmee gepaard gaande risico van plotselinge grote verschuivingen van bankdeposito’s naar de digitale euro moeten worden vermeden. De digitale euro moet beschikbaar zijn via onder toezicht staande intermediairs, terwijl de IT-projectrisico’s (bijvoorbeeld vertragingen bij projecten of onverwachte kosten) tot een minimum moeten worden herleid. Het Eurosysteem moet ernaar streven om aan de wettelijke normen te voldoen, zelfs indien het daartoe niet verplicht is, tenzij het duidelijk in het algemeen belang is om dit niet te doen.
• Vergeleken met alternatieven, moet de digitale euro een efficiënte manier zijn om de doelstellingen van het Eurosysteem te verwezenlijken. Er moeten voorwaarden worden vastgesteld voor het gebruik ervan buiten het eurogebied. De digitale euro moet zeer goed bestand zijn tegen cyberdreigingen.

• De concrete ontwerpkeuzes voor de digitale euro bepalen de rechtsgrondslag voor de uitgifte ervan.
• Het primaire EU-recht sluit een mogelijke digitale euro als wettig betaalmiddel niet uit, wat betekent dat begunstigden de digitale euro voor betalingen zouden moeten aanvaarden.
• Bepaalde praktische aspecten met betrekking tot de verspreiding van en toegang tot een digitale euro zouden in beginsel kunnen worden uitbesteed, maar moeten onder strikt toezicht van het Eurosysteem staan.

• De potentiële kenmerken van een digitale euro kunnen zo worden ontworpen dat ze voldoen aan de kernbeginselen van het Eurosysteem en aan de in het verslag genoemde vereisten.
• Op basis van de mogelijke kenmerken van een digitale euro zijn twee algemene types uitgewerkt die aan de vereisten zouden voldoen: offline en online. Deze types zijn onderling verenigbaar en kunnen gelijktijdig worden aangeboden, op voorwaarde dat ze allebei voldoen aan de kernbeginselen en aan de vastgestelde algemene eisen.

• Het belangrijkste verschil tussen een direct model en een model met intermediairs is de rol van de private sector. Terwijl onder toezicht staande intermediairs in een direct model slechts gatekeepers zijn, spelen ze in een model met intermediairs een prominentere rol, onder meer op het vlak van afwikkeling. In beide gevallen kan de private sector nieuwe bedrijfsactiviteiten ontwikkelen voor op de digitale euro gebaseerde diensten.
• Eindgebruikers kunnen zowel met behulp van hardware als via software – ofwel op basis van een combinatie daarvan – toegang krijgen tot een digitale euro. In ieder geval mogen eindgebruikers pas toegang krijgen na grondige identificatie en authenticatie.
• Om de grootst mogelijke bescherming te bieden tegen onrechtmatige creatie van digitale euro’s zonder toestemming van de centrale bank, moeten eindgebruikerstoepassingen en private systemen die betrokken zijn bij de digitale euro met de achterliggende infrastructuur van de centrale bank worden verbonden.

• Voordat de uitgifte van de digitale euro kan worden overwogen, moeten de uitdagingen en het potentieel van een digitale euro worden beoordeeld ten opzichte van alternatieven. De input van instellingen, burgers en professionals zal een waardevolle bijdrage leveren aan deze beoordeling, onder meer via een openbare raadpleging.
• Praktische experimenten zijn nodig om functionele ontwerpopties uit te testen, de technische haalbaarheid ervan te onderzoeken en na te gaan of ze aan de behoeften van toekomstige gebruikers voldoen. Voor zover dat nodig is, moeten de private sector en de toekomstige gebruikers bij de experimentele werkzaamheden worden betrokken. Deze experimenten mogen niet vooruitlopen op beslissingen of het Eurosysteem ertoe verbinden een digitale euro in te voeren.
• Om zinvolle antwoorden te kunnen geven op de open vragen die in dit verslag worden gesteld, zal het Eurosysteem medio 2021 beoordelen of het start met een project voor een digitale euro. Dat project zou beginnen met een onderzoeksfase, gericht op de ontwikkeling van een minimaal levensvatbaar product.
• Naast de conceptuele analyse en praktische experimenten zal het Eurosysteem ook Europese en internationale instellingen, fora en instanties die standaarden opstellen bij het project betrekken, om ervoor te zorgen dat de digitale euro aan de verwachtingen van alle toekomstige belanghebbenden kan voldoen.

Zie Hoofdstuk 7