Cad is nochtaí aeráide ann?

21 Aibreán 2023 (nuashonraithe an 25 Meitheamh 2024)

Cáipéisí iad nochtaí aeráide a fhoilsíonn eagraíochtaí amhail cuideachtaí, bainc agus institiúidí ar nós an Bhainc Ceannais Eorpaigh faoi lorg carbóin a gcuid gníomhaíochtaí agus a neamhchosaint ar rioscaí a bhaineann leis an aeráid. Insíonn siad dúinn faoin méid tionchair atá ag gníomhaíochtaí eagraíochta ar an athrú aeráide, agus faoin tionchar atá ag an athrú aeráide orthu.

Mar shampla, is féidir le nochtaí aeráide an líon CO2 a ghineann monarchana cuideachta, an tionchar atá ag adhaimsir amhail tuilte nó triomach ar an ngnólacht, nó chomh glas is atá a cuid infheistíochtaí a léiriú. Agus is féidir leo a bhfuil i gceist ag an eagraíocht sin a dhéanamh faoi a insint dúinn.

Is iomaí cineál nochtadh aeráide a d'fhéadfadh a bheith ann. Is féidir iad a eisiúint mar thuarascáil, mar leathanach gréasáin nó mar mhodh cumarsáide poiblí eile.

Cén chaoi a gcuidíonn nochtaí aeráide?

Mar gheall ar na léargais a thugann siad, is féidir le nochtaí aeráide cuidiú linn cinntí níos eolasaí a dhéanamh. Díreach mar a chabhraíonn lipéid chothaithe ar bhia le daoine roghanna níos sláintiúla a dhéanamh, cuireann nochtaí aeráide i dtreo roghanna níos glaise muid agus muid ag siopadóireacht nó ag infheistiú. Má bhunaímid ár gcinntí ar fad orthu, sreabhfaidh níos mó airgid isteach i ngníomhaíochtaí agus i dteicneolaíochtaí a chuideoidh linn ár ngeilleagar a dhéanamh níos glaise.

Tugann nochtaí aeráide tuiscint níos fearr do dhaoine freisin ar na rioscaí a bhaineann le gnó a dhéanamh le cuideachtaí nó bainc áirithe. Mar shampla, d’fhéadfadh deacrachtaí a bheith ag gnólacht a bhfuil astaíochtaí arda gás ceaptha teasa aige má thugann beartais nua aeráide air a chleachtais ghnó a athrú.

D’fhéadfadh an chuideachta gnó a chailleadh nó d’fhéadfadh sé go mbeadh uirthi dúnadh ar fad, go háirithe mura bhfuil straitéis fhónta aici i dtaobh a cuid astaíochtaí carbóin a laghdú nó chun dul i ngleic leis an tionchar atá ag an aeráid atá ag athrú. D’fhéadfadh duine ar bith a bhfuil scaireanna aige sa chuideachta sin nó a bhfuil iasachtaí tugtha aige di go leor airgid a chailleadh. B’fhéidir go mbeadh roinnt infheisteoirí agus bainc ábalta caillteanais den chineál sin a sheasamh, ach ní bheidh siad go léir. Mar sin, is féidir le rioscaí a bhaineann leis an aeráid fadhbanna agus éagobhsaíocht a chruthú sa gheilleagar i gcoitinne. 

Tá dualgas orainn, mar bhanc ceannais, súil a choinneáil ar rioscaí. Ní mór dúinn tuiscint a bheith againn ar an áit as a dtagann rioscaí aeráide, ar an tionchar a d’fhéadfadh a bheith acu agus ar an méid a bheidh le déanamh chun aghaidh a thabhairt orthu. Is féidir leis an bhfaisnéis ó nochtaí aeráide ár n-anailís a dhéanamh níos cruinne agus níos iontaofa. Agus ar an mbonn sin, is féidir linn na cinntí cearta a dhéanamh chun ár n-airgeadra agus ár gcóras airgeadais a choinneáil cobhsaí.

Mar mhaoirseoir baincéireachta, iarraimid ar bhainc a bheith ar an eolas i gcónaí faoi rioscaí a bhaineann leis an aeráid. Agus éilímid orthu a bheith oscailte faoina neamhchosaint i leith na rioscaí sin, go háirithe i dtionscail ar mó a lorg carbóin (amhail tionscail na tógála agus na dteicstílí) mar aon le limistéir ina dtarlaíonn go leor tubaistí aeráide.

Mar shampla, ba chóir do bhainc faisnéis a bhailiú agus a fhoilsiú faoi astaíochtaí na gcuideachtaí a mbíonn siad ag tabhairt iasachtaí dóibh. Ba chóir dóibh a bheith oscailte freisin faoi na céimeanna atá á nglacadh acu lena ngnó a ghlasú, agus dá réir, an t-aistriú go dtí geilleagar níos inbhuanaithe a réiteach.

Tabharfaidh an fhaisnéis sin go léir léargas ar na costais cheilte a bhaineann le rioscaí a bhaineann leis an aeráid.

Ár gcuid nochtaí aeráide féin

Foilsíonn an Banc Ceannais Eorpach agus bainc cheannais an limistéir euro (a dtugtar an tEurochóras orthu in éineacht) faisnéis chomh maith ar a lorg carbóin agus mar atá sé i gceist acu é a laghdú. Sa Bhanc Ceannais Eorpach, léirímid inár Ráiteas Comhshaoil bliantúil mar atáimid ag iarraidh ár n-oibríochtaí gnó a dhéanamh níos glaise. Mar shampla, táimid ag úsáid níos lú leictreachais agus ag laghdú astaíochtaí ó thaisteal gnó.

In 2023, d’fhoilsíomar dhá thuarascáil ina raibh faisnéis aeráide faoi shealúchais sócmhainní i bpunanna beartais airgeadaíochta an Eurochórais agus i bpunanna beartais neamhairgeadaíochta an Bhainc Ceannais Eorpaigh. Déanfar na tuarascálacha sin a nuashonrú uair sa bhliain. Ina theannta sin, foilsíonn bainc cheannais náisiúnta sa limistéar euro faisnéis faoi lorg carbóin a bpunann beartais neamhairgeadaíochta.

Nochtaí aeráide a dhéanamh inchomparáide

Ba chóir don bhealach a ndéanaimid rioscaí a bhaineann le hathrú aeráide a thomhas agus a nochtadh sraith choitianta rialacha a leanúint.

Chun léargas ceart a fháil, ní mór dúinn a bheith in ann comparáid a dhéanamh idir nochtaí aeráide ar fud cineálacha éagsúla eagraíochtaí, agus go hidéalach ar fud tíortha fiú. Agus ní mór dúinn a bheith ábalta a bheith cinnte de go bhfuil an fhaisnéis fiúntach agus gur féidir brath uirthi. Is ag bpointe sin a bheifear ábalta úsáid a bhaint as an bhfaisnéis sin, rud a chuirfidh ar ár gcumas roghanna a dhéanamh a chuidíonn linn bainistiú níos fearr a dhéanamh ar rioscaí a bhaineann leis an aeráid agus ár ngeilleagar a ghlasú.

Ba chóir nochtaí aeráide a bheith ina gceanglas dlí dá réir ar gach banc agus cuideachta. Tá roinnt de na comhchaighdeáin sin ann cheana agus beidh siad ceangailteach go luath, mar shampla, Treoir an AE maidir le Tuairisciú Inbhuanaitheachta Corparáidí.

Ag an leibhéal idirnáisiúnta, tá an Bord um Chaighdeáin Inbhuanaitheachta Idirnáisiúnta i mbun oibre ar chaighdeáin a bheadh i bhfeidhm lasmuigh den Eoraip agus a dhéanfadh níos éasca é nochtaí a chur i gcomparáid ar fud na dtíortha.