Vragen en antwoorden over de strategische evaluatie
Waarover gaat de strategische evaluatie?
Elke economie heeft een veilige en stabiele munt nodig. De belangrijkste taak van de ECB, als centrale bank voor de euro, is ervoor zorgen dat de prijzen in het eurogebied stabiel blijven.
De ECB neemt beslissingen over haar monetair beleid op grond van een monetairbeleidsstrategie. Daarin zijn de koers, de aanpak en de handvatten voor het bereiken van ons doel vastgelegd. We willen er zeker van zijn dat onze strategie afgestemd is op het doel dat we willen bereiken en ons helpt om ons mandaat te vervullen: stabiele prijzen. Samen met de 19 nationale centrale banken van het eurogebied zijn we daarom begonnen met een evaluatie van onze strategie. De evaluatie gaat niet over wat we doen, maar over hoe we het doen.
We kijken naar:
- wat we precies bedoelen met prijsstabiliteit, namelijk: welk inflatiecijfer moeten we nastreven?
- de manier waarop we de economie analyseren, om er zeker van te zijn dat we de risico's voor de prijsstabiliteit tijdig ontdekken en begrijpen hoe onze besluiten consumenten, bedrijven, markten en banken beïnvloeden
- het belang van kwesties als werkgelegenheid, sociale insluiting, klimaatverandering en financiële stabiliteit voor de uitvoering van onze opdracht
- de monetairbeleidsinstrumenten die we gebruiken, zoals rentetarieven en aankopen van activa
- hoe we met u in verbinding treden en communiceren. De euro is immers van iedereen en we willen dat de burgers onze opdracht en onze besluiten begrijpen.
Waarom evalueert de ECB haar strategie nu?
Sinds de laatste strategische evaluatie in 2003 is de economie fundamenteel veranderd. Afnemende groei en de naweeën van de financiële crisis hebben tot een steeds lagere rente geleid, wat het voor de ECB en de andere centrale banken moeilijker maakt om bij een groeivertraging van de economie het monetaire beleid te verruimen. We hebben ons instrumentarium daarom uitgebreid. Ook ontwikkelingen als mondialisering, digitalisering, vergrijzing en klimaatverandering brengen nieuwe uitdagingen met zich mee voor de economie. In deze veranderende omgeving willen we onze monetairbeleidsstrategie zo doeltreffend mogelijk maken, zowel vandaag als in de toekomst.
Enkele ontwikkelingen hebben de aanzet gegeven tot onze evaluatie.
De historisch lage rente. De rente is laag om verschillende redenen: economieën groeien steeds langzamer, in de meeste geavanceerde economieën neemt de productiviteit (hoe efficiënt we werken) minder snel toe en de bevolking vergrijst. De dalende productiviteitsgroei en de kleiner wordende beroepsbevolking drukken de rente. Een oudere bevolking spaart meer, waardoor de rente nog verder daalt.
Grenzen aan verlaging van de rente. Normaal gesproken verhogen centrale banken de rente als de inflatie te hoog is. Als de inflatie te laag is, wordt de rente verlaagd om de economische bedrijvigheid te stimuleren. De rentetarieven zijn momenteel bijna nul en soms zelfs negatief, wat het voor de ECB en andere centrale banken moeilijker maakt om de rente verder te verlagen, wat ze meestal doen in periodes van geringe groei en lage inflatie. Om met die grens aan mogelijke renteverlagingen om te gaan en de prijsstabiliteit te handhaven, heeft de ECB nieuwe instrumenten in gebruik genomen. Het gaat hierbij om buitengewone monetairbeleidsmaatregelen zoals de aankoopprogramma's van activa.
Klimaatverandering, mondialisering, snelle digitalisering en veranderende financiële structuren. Deze ontwikkelingen kunnen onverwachte effecten hebben op de wereld, op de manier waarop de economie functioneert, en dus ook op ons monetair beleid.
Hoe ziet het tijdschema van de strategische evaluatie eruit?
Op 23 januari 2020 zijn we begonnen met de evaluatie. De conclusie van de strategische evaluatie is wegens de coronapandemie uitgesteld tot de tweede helft van 2021 (was eind 2020).
Hoe kunnen burgers hun stem laten horen?
Als onderdeel van de strategische evaluatie leggen we ons oor te luisteren bij allerlei belanghebbenden. We willen beter begrijpen wat mensen verwachten en wat hen bezighoudt. Dat helpt ons om ons mandaat van prijsstabiliteit zo goed mogelijk te vervullen.
Tot eind oktober 2020 konden burgers hun stem laten horen via het portaal ‘De ECB luistert’.
De ECB luistert – Samenvatting van de antwoorden die op het portaal zijn binnengekomenDe ECB heeft in het hele eurogebied conferenties en workshops georganiseerd en de nationale centrale banken gaan nog door met hun evenementen. We willen ieders stem horen, ook die van het publiek en maatschappelijke organisaties.
De ECB luistert – Samenvatting tussentijdse evaluatie Meer informatie over de nationale luistersessiesBeïnvloedt de strategische evaluatie het huidige monetaire beleid?
De zeswekelijkse beoordeling van het monetair beleid staat los van de strategische evaluatie – we organiseren twee verschillende dingen. De evaluatie moet een passende monetairbeleidsstrategie voor de komende jaren opleveren. Intussen blijft de Raad van Bestuur de ontwikkeling van de economie en de inflatie volgen en neemt op basis daarvan besluiten.
Onze huidige monetairbeleidsstrategieWaarom zegt u dat het niet gaat over wat we doen, maar over hoe we het doen?
Onze doelstelling is vastgesteld in de EU-verdragen. Ons mandaat is dus gegeven, en daarbinnen evalueren we alle aspecten van onze monetairbeleidsstrategie. Bij onze beoordeling gaan we grondig en onbevooroordeeld te werk.
EU-verdragenVerandert dit iets aan het toezicht op de banken?
De strategische evaluatie betreft verschillende aspecten van het monetair beleid en heeft geen betrekking op de rol van de ECB in het bankentoezicht. Ons toezicht op de banken staat los van het monetair beleid.
BankentoezichtHoe blijf ik op de hoogte van de strategische evaluatie?
We publiceren regelmatig updates over de strategische evaluatie, via de webstreams van onze zeswekelijkse ECB-persconferenties, op onze website en via onze socialemediakanalen.
Startpagina strategische evaluatie Persconferenties Socialemediakanalen ECBWordt de feedback die u tijdens de evaluatie ontvangt bekendgemaakt?
Ja. We publiceren samenvattingen van de opmerkingen die we ontvangen via onze digitale kanalen. Kijk eens naar de onderstaande verslagen, die een samenvatting geven van wat we tot nu toe hebben gehoord.
De ECB luistert – Samenvatting van de antwoorden die op het portaal zijn binnengekomen De ECB luistert – Samenvatting tussentijdse evaluatieWanneer vond de laatste strategische evaluatie plaats?
De eerste monetairbeleidsstrategie van de ECB dateert van 1998, toen de ECB haar werkzaamheden aanvatte. We hebben deze strategie geëvalueerd en verduidelijkt in 2003.
Evalueren ook andere centrale banken hun strategie?
Ja. Ook andere centrale banken voeren strategische evaluaties uit. Zo is de Federal Reserve in de Verenigde Staten in 2019 gestart met een evaluatie, die nu is afgerond. In het Verenigd Koninkrijk heeft de Bank of England in januari 2020 een evaluatieprocedure aangekondigd, die een jaar zal duren. De Bank of Canada herbeoordeelt de inflatiedoelstelling om de vijf jaar.
Meer informatie over de strategische evaluatie?