Χρόνια πολλά στα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ!

Άρθρο της Christine Lagarde, Προέδρου της ΕΚΤ

Φρανκφούρτη, 31Δεκεμβρίου 2021

Η Πρωτοχρονιά θα είναι πάντοτε μια ξεχωριστή μέρα για μένα. Όπως για τον καθένα μας, είναι το ξεκίνημα μιας νέας χρονιάς. Είναι όμως και η ημέρα των γενεθλίων μου. Την Πρωτοχρονιά του 2002 είχαμε έναν ακόμη λόγο για να γιορτάσουμε: ήταν η ημέρα κατά την οποία η ζώνη του ευρώ, που απαρτιζόταν τότε από 12 χώρες, έθεσε σε κυκλοφορία τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα του ενιαίου νομίσματος.

Βρισκόμουν με την οικογένειά μου και φίλους στο σπίτι μας στη Νορμανδία, στη Γαλλία, και λίγο πριν από τα μεσάνυχτα πήγαμε στο πλησιέστερο ΑΤΜ, ανυπομονώντας να αποκτήσουμε τα πρώτα μας τραπεζογραμμάτια ευρώ. Κάποιοι φίλοι μου υποστήριζαν ότι τα μηχανήματα θα υπερφορτώνονταν λόγω της μετάβασης στο νέο νόμισμα και άρα δεν θα διέθεταν τραπεζογραμμάτια ευρώ. Βάλαμε στοίχημα: αν το μηχάνημα μάς έδινε γαλλικά φράγκα αντί ευρώ, τότε θα μπορούσαν να κρατήσουν τα χρήματα.

Μετά τα μεσάνυχτα κάναμε τη δοκιμή μας. Το μηχάνημα μάς έδωσε ολοκαίνουργια κολλαριστά τραπεζογραμμάτια ευρώ και όλοι μας κάναμε μια πρόποση στο νέο ευρωπαϊκό νόμισμα.

Αυτή η προσωπική στιγμή ήταν ένα μικρό μόνο μέρος της μεγαλύτερης νομισματικής μετάβασης που έγινε ποτέ στον κόσμο. Έκτοτε, η ζώνη του ευρώ έχει μεγαλώσει. Οι 12 χώρες έγιναν 19 και περισσότεροι από 340 εκατομμύρια άνθρωποι μοιράζονται το ίδιο νόμισμα ανεξαρτήτως γλώσσας, κουλτούρας ή εθνικών συνόρων. Μας βοήθησε να ενωθούμε ως Ευρωπαίοι. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, στην ερώτηση «τι σημαίνει για σας η Ευρωπαϊκή Ένωση;», η απάντηση που έδωσε το 41% των πολιτών ήταν το ευρώ. Το ενιαίο μας νόμισμα έρχεται δεύτερο μόνο μετά την ελεύθερη κυκλοφορία.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρώπη και το ευρώ είναι πλέον ένα και το αυτό. Για τους νεαρούς Ευρωπαίους, που το μόνο που έχουν γνωρίσει είναι το ενιαίο νόμισμα, πρέπει να είναι μάλλον αδύνατον να φανταστούν την Ευρώπη χωρίς το ευρώ. Πράγματι, η στήριξη προς το ευρώ διαμορφώθηκε το 2021 στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ. Και πάλι σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, η αποδοχή για το νόμισμά μας αγγίζει πλέον το 78%.

Όταν σκέφτομαι το ευρώ, μου έρχονται στο νου τόσο οι μεγάλες όσο και οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις που μπόρεσαν να πετύχουν χάρη στα πλεονεκτήματα του ευρώ και της ενιαίας αγοράς μας. Από το 1990 μέχρι το 2002, οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των χωρών που επρόκειτο σύντομα να γίνουν μέλη της ζώνης του ευρώ αυξάνονταν κατά λιγότερο από 5%, ενώ από την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος και μετά ο ρυθμός αύξησής τους επιταχύνθηκε σχεδόν κατά 200%. Οι άνθρωποι μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς να τους απασχολεί η ταλαιπωρία και το κόστος που συνδέονταν με τις υπηρεσίες συναλλάγματος και εκατομμύρια φοιτητές και επαγγελματίες σπουδάζουν και εργάζονται στο εξωτερικό χωρίς να έχουν να αντιμετωπίσουν διαφορετικά νομίσματα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ευρώ μάς έκανε πιο ανθεκτικούς. Μετά την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος, διαθέτουμε καλύτερα εφόδια για την αντιμετώπιση κρίσεων. Οι πρόσφατες οικονομικές διαταραχές θα ήταν ακόμη πιο σοβαρές χωρίς τη σταθερότητα και την ενοποίηση που το ευρώ έχει προσφέρει στην ενιαία αγορά μας. Σε κρίσιμες στιγμές, όπως στη διάρκεια της πανδημίας, η ύπαρξη του ενιαίου νομίσματος συνέβαλε καθοριστικά ούτως ώστε να ληφθούν συντονισμένα μέτρα σε ολόκληρη την Ευρώπη.

H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι ο θεματοφύλακας του ευρώ και εργαζόμαστε άοκνα για να προστατεύσουμε το κοινό μας νόμισμα. Η αποστολή μας είναι να διατηρούμε ασφαλή τα τραπεζογραμμάτια σας, όπως ακριβώς είναι καθήκον μας να διερευνούμε συμπληρωματικές μορφές πληρωμής, όπως το ψηφιακό ευρώ.

Σκοπεύουμε να επανασχεδιάσουμε τα τραπεζογραμμάτιά μας για πρώτη φορά, διατηρώντας τα ασφαλή και καινοτόμα, ενώ παράλληλα θα τα αναβαθμίσουμε ώστε να τα φέρουμε πιο κοντά στους Ευρωπαίους κάθε ηλικίας και προέλευσης. Θα ζητήσουμε τη συμβολή των πολιτών σχετικά με το θέμα και τα σχέδια των μελλοντικών τραπεζογραμματίων μας, τα οποία θα δημοσιοποιήσουμε το 2024, προτού αποφασίσουμε το χρονοδιάγραμμα βάσει του οποίου θα τεθούν σε κυκλοφορία.

Εκείνη την κρύα νύχτα στη Νορμανδία πριν από δύο δεκαετίες δεν θα μπορούσα να είχα προβλέψει ότι η διαφύλαξη του ευρώ θα αποτελούσε κάποτε την κύρια εργασία μου. Αυτό ακριβώς, όμως, ανέλαβα να κάνω όταν έβαλα το όνομά μου πάνω στα τραπεζογραμμάτια που έχετε στα χέρια σας και χρησιμοποιείτε σχεδόν καθημερινά. Η υπογραφή μου αυτή δηλώνει τη δέσμευσή μου να φροντίσω ένα από τα πολυτιμότερα σύμβολα της ευρωπαϊκής ενότητας.

Ας κάνουμε, λοιπόν, μια πρόποση ακόμη: καλή 20ή επέτειο στα τραπεζογραμμάτια ευρώ!

Το παρόν δημοσιεύθηκε ως άρθρο γνώμης στις ακόλουθες εφημερίδες και περιοδικά: Kleine Zeitung (Αυστρία), Le Soir (Βέλγιο), 24 Chasa (Βουλγαρία), Večernji list (Κροατία), Πολίτης (Κύπρος), ERR (Εσθονία), Kaleva (Φινλανδία), La Provence (Γαλλία), Frankfurter Rundschau (Γερμανία), Εφημερίδα των Συντακτών (Ελλάδα), The Irish Independent (Ιρλανδία), Corriere della Sera (Ιταλία), Delfi.lv (Λετονία), Verslo žinios (Λιθουανία), Luxemburger Wort (Λουξεμβούργο), Times of Malta (Μάλτα), Algemeen Dagblad (Κάτω Χώρες), Sábado (Πορτογαλία), Hospodarske noviny (Σλοβακία), Delo (Σλοβενία), El Correo, El Diario Vasco, El Diario Montañés, La Verdad, Ideal, Hoy, Sur, La Rioja, El Norte de Castilla, El Comercio, Las Provincias και La Voz de Cádiz (Ισπανία).